Nikos «H Minwikh Idiofuïa» Nikolaou

 
Estia > Biografia

O labrus, sumbolo ths Minwikhs autokratorias. (Oqen, mesw twn Amazonwn, sugxrono sumbolo twn lesbiwn. De qa parw tis lesbies sto dikasthrio gia sfeterismo eqnikwn sumbolwn, an den me pane oute ki autes...)

  1. Opws anefera sth biografia mou, h mhtera mou gennhqhke sthn Krhth, opou kai ezhsa tessera xronia, sth Shteia kai sth Zakro --- kai ta duo sthn anatolikh akrh tou nhsiou.
  2. Kaqws dhlwnei o mparmpa-Strabwnas (64/63 p.X. -- meta to 23 m.X.), o pio spoudaios gewgrafos ths arxaiothtas,
    «Allh d' allwn glwssa memigmenh,» fhsin o poihths,
    «Ma h mia glwssa einai anakatemenh me tis alles,» leei o poihths,
    en men Axaioi,
    exei ekei kai Axaious,
    en d' Eteokrhtes megalhtores, en de Kudwnes,
    exei ekei kai Eteokrhtes [Krhtikous ths palias ratsas] perhfanokardous, exei kai Kudwnes,
    Dwriees te trixaïkes dioi te Pelasgoi.
    kai Dwrieis sunama, me lofia pou anemizoune, kai kalosunatous Pelasgous. [Odusseia t 177]
    toutwn fhsi Stafulos to men pros ew Dwrieis
    Apo toutous tous laous, leei o Stafulos, to anatoliko meros
    katexein, to de dusmikon Kudwnas,
    to katexoun oi Dwrieis, to dutiko oi Kudwnes,
    to [de] notion Eteokrhtas, wn einai
    kai to notio oi Eteokrhtes, twn opoiwn einai
    polixnion Prason, opou to tou Diktaiou Dios
    h polixnh Praisos, opou brisketai to iero tou
    ieron; tous d' allous isxuontas
    Diktaiou Dios; enw oi alloi, pou uphrjan pio dunatoi,
    pleon oikhsai ta pedia. tous men oun Eteokrhtas
    katoikhsan stis pediades. Twra, oi Eteokrhtes kai oi Kudwnes
    kai tous Kudwnas autoxqonas uparjai
    mporei na upoqesei kaneis pws htan autoxqones,
    eikos, tous de loipous ephludas...
    enw oi upoloipoi qa htan metanastes... (Strabwnas 10.4.6; Loeb Classical Library. Londino: Heinemann, 1928.)
  3. H polh Praisos brisketai konta sth shmerinh Nea Praiso, se apostash 20 xiliometrwn kai apo th Shteia kai apo th Zakro. Gi' auto kai oi newteroi istorikoi to qewroun dedomeno pws oi proellhnes Mhnwikoi krhtikoi epezhsan ws kai sta istorika xronia sthn anatolikh akrh ths Krhths. H Praisos katastrafhke apo polemistes apo th Dwrikh polh Ieraptuna (shmerinh Ierapetra) to 155 p.X.
  4. Sto periodiko Dhumbadji!, Tom. B' Ar. 1 (periodiko tou Sundesmou gia thn Istoria ths Glwssas), o Larry Trask dhmosieuse ejoloqreutikh, ama kai terpnotath apokroush stous osous anikanous kai agnohmones prospaqoun na entopisoun genetikh sxesh ths Baskikhs me opoiadhpote glwssa epi proswpou ghs, para na thn anagnwrisoun ws memonwmenh glwssa. Sth «enqousiwdh efarmogh ths meqodou hlektrikhs skoupas stis glwsses» auth sugkatalegetai kai mia ajioqaumasth apopeira, to 1931, na susxetisqei h Baskikh me tis ametafrastes Minwikes epigrafes. Afhnw ton «Trasko ton Basko» na mas ta pei o idios:
    Af' otou anakalufqhkan prin ena aiwna apo ton Sir Arthur Evans, ta Minwika keimena ths Grammikhs A apo thn arxaia Krhth magnhtizoun tous glwssikous episthmones. Par' oti h suggeneuousa grafh Grammikh B ths Mukhnaïkhs Elladas apokruptografhke apo to Michael Ventris th dekaetia tou 1950, h Grammikh A paramenei kai shmera musthrio. Oxi pws exoun leiyei oi prospaqeies: h ergasia pou exei ginei panw sth Grammikh A einai ektetamenh kai entatikh, kai exoun malista protaqei kai merikes «apokruptografhseis» --- h kaqe mia, ennoeitai, entelws diaforetikh apo tis upoloipes, kai xwris kammia tous na exei ginei apodekth.

    Xwris amfibolia epomeno htan kapoios na prospaqhsei na anagnwsei ta keimena ths Grammikhs A ws Baskika, kai auto akribws apopeiraqhke o Brettanos episthmonas F. G. Gordon, sto biblio tou Apo th Baskikh sth Minwikh, pou dhmosieuse to 1931 o polus ekdotikos oikos Panepisthmiakes Ekdoseis ths Ojfordhs. Opws kai tosoi alloi pou «anakaluyan» th Baskikh se merh aprosmena, o Gordon de fainetai na gnwrize kai polla gia th Baskikh: suxna ekplhttoun oi isxurismoi tou gia th glwssa auth, kai to ena paradeigma Baskikhs protashs pou prosferei sth mikrh tou eisagwgh einai mh-grammatikh..

    [Paraleipetai h suzhthsh twn morfologikwn fantasiwsewn tou Gordon]

    An afhsoume kata meros to lejilogio, h suntajh den mporei na isxurisqei kaneis pws epaije megalo rolo stis apoyeis tou Gordon. Oles tou oi ermhneies apotelountai apo fraseis xalara suntetagmenes, xwris kammia grammatikh sundesh. Me mono mia-duo ejaireseis, ola ta «Baskika» rhmata pou emfanizontai stis ermhneies tou exoun th morfh ths tetelesmenhs metoxhs, th morfh dhladh pou brhke sta lhmmata sta lejika. Fainetai oti oi Krhtikoi Baskoi, se antiqesh me tous gnwstous mas Baskous, den empainan sto mpela na klinoun ta rhmata tous, kai o Gordon promhqeuei opoiousdhpote rhmatikous xronous, bohqhtika rhmata kai deiktes grammatikhs sumfwnias pou tou fainontai pws xreiazontai.

    Prepei na poume, telos, pws oi ermhneies twn Minwikwn keimenwn apo ton Gordon jepernoun ta oria tou aplws fantastikou. Ermhneuei ola ta keimena ws paradeigmata poihshs --- kai mias poihshs malista mallon uyhlwn ennoiwn. Oriste, paradeigmatos xarin, h ermhneia tou tou prwtou keimenou pou ejetazei, kai pou onomazei mono B.M. Prwta h kata lejin ejhghsh:

    Se/me feretro/tafo araxnhs stoma klwsto-kratousa, sarko-muga
    kefalostroggulh, anqodermath, krasokratousa kanoulitsoqetra:
    Prosexe, pioth, prosexe, stoma-me agkaliazontas tafo/feretro,
    krasopinousa --- duo fores ali! Nekrh strafhke.
    Krasopothro perpatousa, metrokratousa, kenthmenh, h diyasmenh nekrh strafhke.
    Kai twra h metaglwttish tou suggrafea:
    Araxnh ston isto, pou krata klwsth sto stoma; sarko-muga, stroggulokefalh, anqodermath, h mikrh pou bazei kanoula sta oinodoxeia. Prosexe, pioth, pou agkaliazeis ton tafo me to stoma, pinontas to krasi --- aloimono! aloimono! Strafhke pia, nekrh!
    Prokeitai profanws gia poihma pou afora mian upoulh araxnh, pou exei pagideyei mian anupopth muga pou epine apo ena oinodoxeio. Kaqws mas leei egkardia kai o suggrafeas, «Mia tetoia sunqesh einai telos pantwn auto akribws pou qa perimename apo th Minwikh idiofuïa.»

    [Paraleipontai ta upoloipa margaritaria, alla to akolouqo ajizei thn anafora:]

    Den einai kaqolou jekaqaro giati baraei toutos o tupos ta louloudia me to skuloyaro, oute kai to ti akribws gureuei oi skulos me tis udries. Oi shmeiwseis tou suggrafea, an kai ektenestates, de mas polufwtizoun: gia paradeigma, ejhgei pws to shma pou edw apofasise na ermhneusei ws «udria» einai sthn pragmatikothta to shma pou s' oles tis alles periptwseis diabazei ws «dixtu» --- to opoio mallon mas deixnei pws h Minwikh idiofuïa akoma den eixe ennohsei entelws tis arxes ths kalhs apoqhkeushs udatos. Oi opadoi tou mpeïzmpol, pantws, qa xaroun ta mala na maqoun pws o kurios mas, opoios kai na 'nai, perigrafetai ws «o ktupwn to ippotomaron»: mallon exoume edw na kanoume me enan proïstoriko Babe Ruth.

    Den pisteuw h ermhneia apo ton Gordon ths Minwikhs ws Baskikhs na einai kiolas ena apo ta mnhmeia pou exei basistei h fhmh twn Panepisthmeiakwn Ekdosewn ths Ojfordhs.

  5. Ti eteron eipein menei? Exw pia brei ton orqo mou meros mesa sto eqno-glwtto-istoriko gignesqai, kai me to labru (h kai to ippotomaro) sto xeri probadizw pia, akolouqwntas ton endojo twn progonwn mou dromo, epidiwkontas nea kai proklhtika udatodixtua gia na pagideuw sarkomuges...
Νίκος Νικολάου, opoudjis [AT] optusnet . com . au
Δημιουργία: 1996· Ύστατη τροποποίηση: 1999-3-29
URL: http://www.opoudjis.net/Play/minos-gr-utf.html